Er wordt nog steeds te veel geluld’, Swartjes gestopt als raadslid, maar de actie blijft

 

‘Er wordt nog steeds te veel geluld’, Swartjes gestopt als raadslid, maar de actie blijft

Het activisme zit in zijn bloed, maar waar de geest nog wil, kan het lichaam niet meer. Jos Swartjes (69) moest stoppen als politicus voor de Socialistische Partij (SP). Daarmee komt een einde aan een periode van ruim 50 jaar opkomen voor de medemens. ,,Jongens, waar gaat dit naartoe.”

Geboren Nijmegenaar Swartjes is sinds januari 2022 niet meer de oude. Hij kreeg een ernstig herseninfarct en belandde op de intensive care van het Radboud UMC. Hij kwam er bovenop, maar lichamelijk wil het niet meer zo goed als ervoor. De Beuningse socialist gooide de handdoek in de ring en nam vorige week afscheid als gemeenteraadslid. ,,Ik was de luis in de pels.”

Aan de keukentafel van zijn appartement in Winssen, kijkt Swartjes in vogelvlucht terug op zijn SP-carrière. Een periode die meer dan 50 jaar bestrijkt.

‘Oude kern’

Strijden tegen wat in zijn ogen onrechtvaardigheid is, dat kreeg Swartjes met de paplepel ingegoten, vertelt hij. ,,Mijn opa is mijn grote voorbeeld. De vader van mijn moeder. Hij was een bekend figuur in de bollenstreek. Hij kwam op voor de belangen van de landarbeiders daar en richtte een vakbond voor hen op.”

Geïnspireerd door zijn opa werd Swartjes zelf actief. Op de middelbare school zat hij in de leerlingenraad en hij werd lid van NVV Jongerencontact, een vakbond.

 

Is er een plan, dan kijken we eerst wat de mensen ervan vinden. Dat sprak me aan

Jos Swartjes

Achter Swartjes hangt een poster aan de muur: Vereniging ‘Voorkomen is Beter’, het VIB werd in 1975 opgericht door de SP. ,,De massaorganisatie van de SP. Vroeger zat het hoofdkantoor aan de Dominicanenstraat in Nijmegen”, Swartjes zat erbij. ,,Ik behoor tot de oude kern.”

Emile Roemer

,,Menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit, dat zijn onze waarden.” Daarvoor koos Swartjes al begin jaren 70 voor de Socialistische Partij. ,,We toetsen de theorie aan de praktijk. We gaan de straat op, de fabrieken in. Is er een plan, dan kijken we eerst wat de mensen ervan vinden. Dat sprak me aan.”

Swartjes werd in 1979 voorzitter van de SP in Brakkenstein en Hatert in Nijmegen. ,,Daar viel Boxmeer ook onder. Daar heb ik Emile Roemer ‘zijn eerste stapjes’ zien zetten. Hij is nog steeds een goede vriend van me.”

 

Grootste deel van wat we verdienen, gaat naar de partij, om ervoor te zorgen dat we niet van die carrière¬men¬sen krijgen

Jos Swartjes

In 1989 trouwde de SP-coryfee. Hij woonde in de wijk Dukenburg in Nijmegen. Toen hij kinderen kreeg, verhuisde hij naar Beuningen. ,,Groter wonen, meer ruimte.” Een dochter en een zoon heeft hij, inmiddels 34 en 32 jaar, en een kleinzoon. ,,Ik heb veel contact met hen.” Swartjes is inmiddels gescheiden.

,,Ze zijn allebei niet actief in de politiek, maar ze zijn wel trots op me. Omdat ik bezig ben met het vechten tegen onrecht.”

Actie

Zeg je Swartjes, dan zeg je actie. ,,Ik stond weleens alleen, als het hard werd.” Vooral de laatste jaren, vertelt hij. ,,Mensen hebben angst, hebben kinderen, ze willen niet ontslagen worden.”

Mensen actief laten worden voor de partij, is moeilijk. De afdrachtregeling is een reden, denkt hij. ,,Grootste deel van wat we verdienen, gaat naar de partij, ook om ervoor te zorgen dat we niet van die carrièremensen krijgen.”

 

Er wordt nog steeds te veel geluld. En je weet wat ze zeggen, in gelul kun je niet wonen. Ga eindelijk eens bouwen

Jos Swartjes

,,We zijn op weg naar een miljoen mensen in armoede, dat kan ik niet verkroppen.” De sluiting van een psychiatrische afdeling voor jongeren in een ziekenhuis of het verdwijnen van een bejaardenhuis in Beuningen. Het zijn voorbeelden die Swartjes noemt. ,,Jongens, waar gaat dit naartoe.” Hij zou willen dat Beuningen een zorgbuurthuis kreeg, ,,Zoals in Oss. Wethouder Houben wil er graag langsgaan met me.”

Trots

De vijf jaar dat hij voor de SP gemeenteraadslid was in Beuningen, kwam hij met voorstellen, ving bot, maar had ook succes. ,,37 procent van de woningbouw in Beuningen moet sociale huur worden. Dat heeft de SP voor elkaar gekregen.”Over woningbouw gesproken: ,,Het college heeft zijn mond er vol van. Er wordt nog steeds te veel geluld. En je weet wat ze zeggen, in gelul kun je niet wonen. Ga eindelijk eens bouwen.”